Publieke overdracht van Manifest Gelovigen nemen het woord

Zoals eerder aangehaald hebben de laatste maanden enkele manifesten het levenslicht gezien en konden ze de geloofsgemeenschap in beweging brengen om woord en wederwoord soms hevig te laten verlopen.

Een eerste opgemerkte petitie was die ‘voor een geloofwaardige en bevrijdende kerk’. Deze kreeg ook weerstand van de conservatieve Katholieken die vroegen niet in te gaan op de contestatie tegen de traditionele geloofsverkondiging en het ondergraven van het pauselijk gezag. De samenstellers beoogden binnen de huidige kerkcrisis, een bescheiden bijdrage te leveren aan het elkaar vinden van kerkbetrokken christenen. Hen was het opgevallen dat de met het geloof begane mensen zich stilaan eenzaten begonnen te voelen en dat het daarom belangrijk was om hen te laten aanvoelen dat ze niet alleen staan in hun christen zijn, in hun verlangen naar een geloofwaardige en bevrijdende kerk,  en dat het er op aan kwam om de krachten te bundelen. Eveneens wilden zij  een taal geven aan de oorspronkelijke motivatie van de kerkgemeenschap die we telkens opnieuw moeten integreren en beleven. Zij overhandigden de petitie op kerstavond aan de Vlaamse bisschoppen met een tweevoudige bedoeling: (1) bemoediging: zoveel mensen willen een evangelisch geïnspireerde kerkgemeenschap, een meer authentieke kerk en (2)  aansporing: om werk te maken van de beloofde denkoefening rond macht in de kerkgemeenschap. Eind 2010 ondertekenden 6.800 gelovigen dat signaal ter bemoediging in volle pedofiliecrisis. Vele feiten die naar boven kwamen, zijn vreselijk en de kerk onwaardig.*

Meer recentelijk waren er petities ‘tegen de seculiere dictatuur’ met zo’n 3.000 handtekeningen, tegen de onttrekking aan de eredienst van de Brusselse Sint-Kathelijnekerk met ruim 6.100 ondertekenaars en op het manifest “Gelovigen nemen het woord” ** volgde de tegenactie “Gelovigen aanvaarden het woord” met een 200 ondertekenaars en “[On]gelovigen nemen het woord”***. Ook in Nederland konden enkele manifesten niet uitblijven. ****

Eindelijk kwam het deze week zo ver dat het reeds veel besproken en ophefmakende manifest “Gelovigen nemen het woord” door een delegatie van de Werkgroep Kerkenwerk donderdag 9 februari, in Mechelen werd overhandigd aan de Vlaamse bisschoppen.

Het Manifest “Gelovigen nemen het woord” met een namenlijst van de ondertekenaars wil aan de kerkelijke gezagdragers in België een duidelijk signaal geven en doet een oproep aan de Vlaamse bisschoppen om door hervormingen de impasse te doorbreken waarin de Kerk in Vlaanderen is terechtgekomen.

Opmerkelijk is dat van de 8235 gelovigen die het manifest onderschreven, hoofdzakelijk via het internet, sommigen ook schriftelijk, vele, maar niet alle ondertekenaars hebben aangegeven op welke manier zij bij de Kerk betrokken zijn. Daaruit kan worden afgeleid dat ten minste 304 priesters, 41 diakens, 184 pastores, pastoraal werk(sters) en parochieassistenten, en 89 religieuzen het Manifest ondertekend hebben, naast honderden mensen uit de onderwijs- en universitaire wereld en tientallen verantwoordelijken van christelijke geïnspireerde bewegingen en organisaties. Bovenal hebben een paar duizend ondertekenaars aangegeven dat zij op een of andere manier actief zijn in een parochie of een christelijke beweging of organisatie.

Ik vind het mooi zo te zien dat er toch nog veel Belgen blijken begaan te zijn met het Woord van God. Natuurlijk gaat het hier enkel om de bekommerdheid van het Rooms Katholieke Geloof terwijl er een algemene malaise in het Christelijk Geloof is. Maar het is niet slecht dat de onderschrijvers van het manifest ook eens hun oor te luisteren hebben gelegd bij de andere gemeenschappen van het Christendom. Hiervoor worden zij echter wel hard op de vingers geslagen door de conservatieve achterban van de Rooms Katholieke Kerk (RKK)

In mijn discours in mijn ecclesia (= kerkgemeenschap) ga ik op vele punten van het manifest dieper in, en verwijs u daarom ook graag naar die uiteenzettingen (in het Engels)

St. Romboutskathedraal (Mechelen)

Het Manifest is overhandigd aan de bisschoppen van Brugge (Jozef De Kesel), Gent (Luc Van Looy), Hasselt (Patrick Hoogmartens) en Mechelen-Brussel (André-Joseph Léonard), en de hulpbisschoppen van Brussel (Jean Kockerols) en Vlaams-Brabant en Mechelen (Leon Lemmens). De bisschop van Antwerpen (Johan Bonny) was wegens een buitenlandse opdracht afwezig.

Na de overhandiging van het Manifest en de namenlijst van de ondertekenaars, konden de delegatieleden het initiatief ruim toelichten. Ze wezen erop dat het uiting geeft van een oprechte bezorgdheid voor de toekomst van de Kerk in Vlaanderen — en Kerk die nodig is en blijft om het Evangelie en de christelijke boodschap te verkondigen, te beleven en in concrete daden van zielzorg en mensenzorg om te zetten. Die grote bezorgdheid wordt spijtig genoeg onvoldoende begrepen door bepaalde conservatieve Rooms Katholieke groeperingen, terwijl de Charismatische Katholieken (waartoe het koningshuis behoort) zich opmerkelijk stil houden.

De grote respons en, vooral, de kwaliteit van de ondertekenaars tonen aan dat vele kerkbetrokken en kerkactieve gelovigen die bezorgdheid delen en de noodzaak van kerkelijke hervormingen onderschrijven. Alsook geeft het aan dat het hoog tijd werd dat er actie wordt ondernomen en over de gehele zaak met alle betrokkenen wordt gedebatteerd.

De vertegenwoordigers van de Werkgroep beklemtoonden dat centralisatie (door vorming van parochiefederaties en/of pastorale eenheden) geen structurele oplossing biedt, maar de kwantitatieve achteruitgang veeleer in de hand zal werken. Zoals ik reeds eerder in sommige van mijn teksten op verscheidene websites aanhaalde heeft die federatievorming de kerk eerder verzwakt dan nieuw leven in geblazen. Het centraliseren heeft niet voor meer stevigheid gezorgd maar heeft de parochianen nog verder doen afhaken door het minder verbonden zijn met een ware geloofsgemeenschap die voldoende in de noden van de gemeente kon voorzien. In sommige dorpen is er bijvoorbeeld nog maar één eucharistieviering per maand in het eigen dorp. Indien de mensen meer naar de communie moeten gaan dan moeten zij naar een andere kerk gaan is de huidige gedachte van de RKK.

Zij vergeten echter dat er in hun gemeenschap niet zulks een geloof heerst als in bepaalde andere Christelijke groepen. In mijn geloofsgemeenschap is een verplaatsing geen abnormale zaak, om samen het geloof met elkaar in gemeenschap te delen als broeders en zusters in Christus. De kerkgemeenschap die ik leid heeft zo haar regelmatige diensten in Heverlee, Mons, Brussel stad en elke drie maanden een dienst in Parijs stad. Onze gelovigen verplaatsen zich dus soms meer dan 600 km om een dienst bij te wonen, maar dat zie ik niet zo vlug Katholieke Belgen of Nederlanders doen. In België zijn er ook zeer veel naam Katholieken waaronder heel veel mensen die eigenlijk niet echt geloven maar wel hun kinderen laten dopen, hun eerste en plechtige communie laten doen, trouwen voor die Katholiek Kerk en een rouwdienst laten doen. Dus enkel voor hun ‘grote gebeurtenissen’ in hun leven hebben zij die kerk nodig uit traditie. Indien een bepaalde priester hen niet aanstaat gaan zij niet bepaald een dorp verder of zich nog verder verplaatsen om een dienst te vinden die hen bevalt.

In België heerst een heel ander mentaliteit, daar moet de kerk naar de gelovigen komen en zijn het niet de gelovigen die naar de kerk komen.

Duitse Katholieke priester en theoloog Peter Knauer die een mis opdraagt in het Esperanto in de kapel van de Foyer Catholique Européen in Brussel

In de Rooms Katholieke Kerk hangt men ook nog eens vast aan het celibaat en de patronale institutionele heerschappij. Al jaren ziet men in de RKK de moeilijkheid om bepaalde zaken uit handen van de priester te geven. In de Charismatisch Katholieke Kerk daarentegen laat men wel meer inbreng van de kerkganger toe. Daar wordt er juist een actieve gelovige verwacht, maar zulk een actieve geloofsbeleving maakt vele Belgen bang. Toch zal de RKK wegen moeten vinden om mensen die bekwaam en gevormd zijn, en die bereid zijn zich te engageren, bepaalde taken toe te vertrouwen. Hun bevestiging of aanstelling in een “mandaat” is belangrijk, zowel voor de betrokkenen als voor de gelovigen, voor sommige mensen, alsook voor de samenstellers van het manifest. De Werkgroep Kerkenwerk wil samen met bisschoppen naar zulke wegen zoeken. Nochtans is het priesterschap, zoals het nu in het katholieke geloof wordt voorgelegd in de westerse wereld, helemaal niet volgens de Bijbelse voorschriften, maar een puur menselijke instelling.

Namens de bisschoppen dankte aartsbisschop Léonard de Werkgroep voor het “weliswaar kritisch maar toch kerkelijk initiatief”. Uit de gedachtewisseling die daarop volgde, bleek een gedeelde zorg voor de lokale kerkgemeenschappen in Vlaanderen. De bisschoppen toonden zich bereid het gesprek hierover voort te zetten.

Het verlangen naar verandering dat uit de tekst spreekt, laat de bisschoppen niet onberoerd. Volgens hen zoeken zij ook naar vernieuwing en grotere authenticiteit, in trouw aan de Schrift en aan de geloofstraditie van de kerk. Maar de burgers konden tot nu toe daar nog maar weinig van merken. Alsook leek de laatste maanden de kerk ook totaal vervreemd van de wereld en leek hun reactie op de vele seksschandalen helemaal wereldvreemd en een Christen onwaardig.

Christadelphian Ecclesia bijeenkomst te Heverlee

De Belgische machtshebbers van de RKK beseffen dat de situatie die we vandaag als kerk meemaken niet comfortabel is. Van pastorale verantwoordelijken wordt heel veel gevraagd. Zij vragen zich wel niet af hoe het komt dat zij niet meer de maatschappelijke positie noch de impact hebben die ze vroeger wel hebben gehad. Vreemd genoeg mag hun kerk op financieel vlak nog het meest comfortabel begunstigd zijn. Zij met de erkende protestantse en islamieten krijgen een maandelijkse wedde uitbetaald door het ministerie van justitie. Andere godsdienstbewegingen, zoals de Christadelphians bijvoorbeeld moeten het stellen van onbetaalde kerkleiders en predikers die hun inkomen moeten verzorgen door in de burgerlijke wereld een job te voorzien, al was het voor enkele dagen.  Vele van die predikers moeten zich volledig ontdoen van hechting aan materie en volledig bereid zijn om zich over te geven aan de verspreiding van het Woord van God. Het gehele predikingswerk van de Getuigen van Jehovah berust zo ook uit de volledige overgave van de geloofsgenoten voor hun geloofsgemeenschap. Zulk een overgave vind men niet makkelijk bij de Rooms Katholiek Kerk. Maar er zijn toch nog enkele gepassioneerde mensen daar te vinden, die eigenlijk veel te weinig kansen krijgen om mee hun kerk op te bouwen en het geloof verder te verspreiden.

De bisschoppen hebben de idee dat zij heel veel inspanningen doen  om het evangelie dicht bij het leven van de mensen te laten aansluiten. Hiervan zien wij echter heel weinig van.  Ofwel houdt dat in dat zij dat enkel doen voor de eigen geloofsgemeenschap, maar dan kunnen deze enkel demografisch gevormd worden en zullen zij vlug verminderen doordat er meer sterven dan geboren worden. Wij horen of zien weinig katholieken getuigen, en nog minder priesters of hoger geplaatste geestelijken dat doen. En indien zij in de media komen is het steeds om eerst misstappen te ontkennen om ze daarna schoorvoetend toe te geven en toch nog trachten te verdoezelen.

Vast staat wel dat het in een samenleving waar het seculier levensgevoel steeds groter wordt het zeker niet gemakkelijk is om mensen tot het evangelie te brengen. Het is eveneens niet eenvoudig om de mensen in het geloofsleven te motiveren en hun ook actie te laten ondernemen.

Zij zeggen: “We begrijpen de pijn en de onmacht bij velen. Hoe kunnen we het evangelie zo verkondigen dat het hart van de mens van deze tijd erdoor geraakt wordt? Dat is de vraag die bij ons allen leeft en die onze grootste uitdaging blijft. Structurele hervormingen of aanpassingen zullen daar niets aan veranderen. Toch kunnen ze ons helpen. Daarom begrijpen we dat de geleidelijkheid van deze hervormingen het geduld op de proef stelt. Maar de evoluties in onze maatschappij zijn zo fundamenteel dat ze tijd en onderscheiding vragen om te zien wat in deze kan en moet gebeuren.”

Daarop zou ik hen graag waarschuwen dat zij best niet te lang wachten en zeker niet te veel tijd nemen, want volgens mij is hun kerk in Vlaanderen aan het dood bloeden. Zelfs op voor hen hoogdagen zoals Kerstmis kan men kerken vinden waar niet veel gelovigen aanwezig zijn in de middernachtmis (als die er nog bestaat) of in de kerkdienst op die feestdag.

De Belgische kerkelijke macht zou blij moeten zijn met de uitlatingen van die bekommerde gelovigen. Het manifest geeft hen ook de gelegenheid de positie van de Rooms Katholieke Kerkgemeenschap te verhelderen.

Doordat sommige elementen, zoals de kwestie van woorddienst op zondag, een diocesane aangelegenheid zijn zou men kunnen vermoeden dat het juist heel makkelijk moet zijn om tot een aanvaardbare oplossing te komen om meerdere geïnteresseerde gelovigen aan te spreken en te motiveren om er echt iets van te maken.

Natuurlijk zijn er ook aangehaalde zaken welke op hoger hiërarchisch vlak moeten bedisseld worden. Het kerkelijk ambt en het priesterschap, zijn een aangelegenheid van de wereldkerk en daar kan men niet zomaar een Belgische oplossing naar voor schuiven. Wij zijn wel het land van het surrealisme en de politiek kent van zulke wanten, maar op kerkelijk vlak hangt men hier vast aan het Vaticaanse conservatisme en super heerschappij.

Grote Kerk - Katholieke Kerk te Vilvoorde (Vlaams Brabant)

De bisschoppen beweren in kwesties die raken aan het persoonlijke leven van mensen, dat zij een respectvolle, pastorale houding bepleiten. Nochtans kan men op het vlak van de erkenning van het vrouwelijk geslacht niet zien dat de RKK deze gelijkwaardig aan de man opstelt. alsook hebben zij in hun systeem ook een hele machtsstructuur waarbij de één boven de ander staat, terwijl in de Kerk van Christus iedereen gelijk zou moeten zijn. Meer nog, diegenen die werkelijk een volgeling van Christus Jezus willen zijn zouden zich onderdanig moeten opstellen en ten dienste van de gemeenschap moeten staan. Jezus rade iedereen aan elkaar aan te moedigen en vertelde ook zijn apostelen dat geen een hoger in rang was dan de ander en zij allen in eenheid met elkaar moesten leven.

Toch geven de bisschoppen toe: “Al is niet elke levensstaat gelijk, toch is niemand minderwaardig, want een mens is altijd meer dan zijn daden en dan de situaties waarin hij verkeert. De kerkgemeenschap ten slotte, opgebouwd rond Christus en zijn evangelie, wordt gezonden naar alle mensen. Ze neemt die missie op vanuit een vitale kern die leeft vanuit de eucharistie. Want daar gebeurt de verbinding van de ranken met de wijnstok (Johannes 15, 5).” En zeggen zij verder: “God heeft alle gelovigen, elke gedoopte, broodnodig om zijn liefde aan de wereld kenbaar te maken.”  Daarom roepen zij ook hun gelovigen op om samen werk te maken van een kerkgemeenschap die zorg draagt voor haar identiteit, trouw aan de zending die ze heeft ontvangen, een kerk die open en toegankelijk is voor iedereen, met een ruim hart voor alle mensen.

Indien de RKK in België nog iets wenst te betekenen over enkele jaren zal zij hoogdringend er werk van moeten maken om goed te luisteren naar haar achterban, naar diegenen die het dichts bij het volk staan en zij die de basis van de Katholieke Kerk vormen.

Mark Deweerdt wijst er namens de Werkgroep Kerkenwerk op dat er met dit manifest “een breed platform tot stand kwam van kerkbezorgde – zowel gewijde als niet-gewijde – gelovigen die de impasse waarin de kerk in Vlaanderen is terechtgekomen niet langer lijdelijk willen ondergaan en op hervormingen aandringen”.
Het initiatief vertrok vanuit een oprechte bezorgdheid over de toekomst van de kerk in Vlaanderen. Het treft Deweerdt dat naast bekende gelovigen vooral veel mensen ondertekenden die “week in week uit aan ‘kerkwerk’ doen in hun parochie”. Daarom ziet hij het manifest als een “schreeuw uit het hart van veel geëngageerde gelovigen”. Hij waagt het de vraag te stellen: “Hoe zou het zonder hen met de kerk in Vlaanderen gesteld zijn?”

“Priesters raken overspannen door het vele werk en plaatselijke gemeenschappen worden losgelaten, maar als er levende gemeenschappen zijn en voldoende mensen die daarvoor willen instaan, waarom talmt het beleid dan om die te mandateren?” zegt Jan Coppens, pastoor in Erpe-Mere. Maar hij is niet alleen die zich die vraag stelt waarom het beleid niet ingaat op de bereidwilligheid van die vele gewone burgers die zich willen inspannen voor hun geloofsgemeenschap. Zij moesten blij zijn dat er zo veel mensen kerkelijk werk willen doen.

Het blijven vasthouden aan menselijke regels en dogma’s die zijn ingevoerd op in vroegere tijden bepaalde orde op zaken te stellen zijn niet meer toepasselijk voor vandaag.  Daar zal de RKK moeten leren om nu ook met de tijd mee te gaan zoals er toen in de vorige eeuwen bepaalde begrenzende stappen waren ondernomen, zullen zij nu open makende stappen moeten ondernemen.

Het Rooms Katholieke blad Tertio zocht ook naar een reactie bij de ondertekenaars van de tegenactie Gelovigen aanvaarden het woord. De opgebelde paters wensten niet met naam en toenaam te reageren. Een van hen gaf als commentaar: “Als gelovige kan ik dit niet ondertekenen en ik veronderstel dat priesters, diakens, godsdienstleerkrachten, theologen en pastores die minstens 3 jaar daarvoor studeerden, weten waarom sommige zaken in de kerk niet kunnen. Als ze het niet weten, dan is het onze taak het hen – opnieuw – uit te leggen. Dat is het gepaste antwoord op dit manifest, dat trouwens aantoont hoe erg het gesteld is met de kerk en de priesters in Vlaanderen die al decennia lang een koers varen, los van Rome. Voor mij is dit manifest een radicale aanval op het Tweede Vaticaans Concilie dat de kerk ziet in eenheid met de paus van Rome. We verkeren in een crisis omdat de priesters zelf niet meer trouw zijn aan Rome en het Concilie. De uitweg uit de crisis ligt daarom in meer trouw aan de kerk.”

Kerk van Maria te Damme met kerkhof, de laatste beschikking voor de katholiek

Die conservatieven zouden echter moeten inzien dat de onderschrijvers van het manifest Gelovigen nemen het woord juist eerder terug willen gaan naar wat er in de Bijbel staat. Voor hen komt het er eerder op aan om naar het Woord van God te luisteren. En daar ligt mijn inziens ook de juistere denkwijze: het is niet God die zich aan de Kerk moet aanpassen, maar de Kerk die zich aan God moet aanpassen. De Katholieke Kerk zou meer op het Woord van God moeten geschoeid zijn, dan op menselijke regels en wetten opgesteld door zogezegd onfeilbare mensen, terwijl volgens de Heilige Schrift niemand onfeilbaar is.

+

* Lees meer over de aanzet tot nog groter terugval in de Rooms Katholieke Kerk in Manifests for believers #1 Sex abuse setting fire to the powder « Christadelphians : Belgian Ecclesia Brussel – Leuven

** Een Manifest voor Gelovigen + Manifest Gelovigen nemen het woord

*** Manifest: [On-]Gelovigen nemen het woord + Gelovigen aanvaarden het Woord naar aanleiding van de petitie “(on)gelovigen nemen het woord”
Wat Katholiek is, wordt niet bepaald door persoonlijke voorkeuren. Wat Katholiek is, is wat God, voornamelijk in Christus, geopenbaard heeft en wat de Kerk sindsdien trouw doorgeeft. >  Gelovigen ‘nemen’ het woord niet… Gelovigen ‘AANVAARDEN’ het Woord
+ Is de ketterse petitie ‘Gelovigen nemen het woord’ een complot van CD&V en NVA???
Mark Deweerdt begon zijn loopbaan als manusje-van-alles bij de Leuvense politicoloog Wilfried Dewachter. Een goeie leerschool, maar zijn echte roeping lag toch bij de journalistiek. Na een tussenstop bij Elsevier stapte hij over naar De Standaard. Het was de start van een klim naar de top, want in 1989 bracht hij het er tot hoofdredacteur. Daarna was Mark Deweerdt redacteur binnenlandse politiek bij de Financieel-Economische Tijd. Daarnaast was hij ook een tijd betrokken bij ‘Braambos’. Hij is ook lid van ACW-Herent en voorzitter van het Davidsfonds Herent.

**** Manifest tot protestantse kerk + Manifestanten Protestant of Katholiek+  Manifests for believers #3 Catholic versus Protestant « Christadelphians : Belgian Ecclesia Brussel – Leuven

++

Petitie 24com: Gelovigen aanvaarden het Woord + Voor een Katholiek Vlaanderen! AVVVVK

Petitie: “Voor een geloofwaardige en bevrijdende kerk” = anti-katholiek en anti-clericaal
De eenheid van de Kerk komt tot uiting in het herderschap van de bisschop van Rome, de Paus, over de gehele Kerk. Hij is immers de opvolger van Petrus tot wie Christus had gezegd: ‘Gij zijt Petrus en op deze steenrots zal Ik mijn Kerk bouwen’ (Mt 16,18). En bij Johannes horen Jezus tot Petrus zeggen: ‘Weid mijn lammeren, hoed mijn schapen’ (Joh 19, 16-17).
+
De katholiciteit of universaliteit van de Kerk houdt niet alleen in dat het geloof van de Kerk overal verspreid is, maar betekent vooral dat men overal hetzelfde geloof aantreft. Of het nu de oude kerken van Europa zijn, of de jonge kerken in de ontwikelingslanden, overal treft met één en hetzelfde katholieke geloof aan. En dat is een soort garantiebewijs: als ik merk dat mijn geloof overeenstemt met het geloof van de wereldkerk, dan kan ik er van op aan dat ik me op het juiste spoor bevindt en het rechte geloof aanhang.

Petitie ‘Voor een geloofwaardige en bevrijdende kerk’
Vele leden en symphatisanten van Pax Christi Vlaanderen vinden in de persoon van Jezus van Nazareth kracht en inspiratie.  De problemen en de schandalen die de voorbije maanden in de katholieke kerk aan het licht kwamen, leiden vaak tot ontmoediging bij velen die zich inzetten in de geloofsgemeenschap of van hen die er lid van zijn. Maar dat hoeft niet zo te blijven.

Tertio Debat: Gelovigen nemen het woord

Ketterlijst met 8200+ katholieken op internet gezet
De Vlaamse ketterlijst is een reactie op de petitie ‘Gelovigen nemen het woord’ van vernieuwingsgezinde katholieken in Vlaanderen. De lijst is een resultaat van ‘een groep verontwaardigde Rooms-Katholieke vliegenmeppers, strijdend tegen modernistische vliegen in de Rooms-Katholieke Kerk’.

Brief van Anne Vandenhoeck aan de kerstster
Brief aan de luisteraars van het Braambos, uitgezonden in het Braambos, Radio 1 op 12 december 2010
Anne Vandenhoeck superviseert aan het Academisch Centrum voor Praktische Theologie in Leuven en ze is stafmedewerker van het vicariaat Caritas in Brugge. Tot eind juni heeft ze d’er nog een benoeming bij. Die van Braambos-briefschrijver.

Bedenking ten aanzien van de petitie “Gelovigen nemen het woord”
In onze parochie en omliggende waren er priesters en gelovigen die meenden ‘met de tijd te moeten meegaan’ en zo sijpelde druppelsgewijs het vergift binnen in al die parochies. Mensen haakten af. Parochieteams werden gevormd en catechisten die niet in hun pas liepen werden buitengewerkt. (zij gaven ‘oubollige catechese’, waren ‘extreem rechts'(?) en ook ‘fundamentalist’…!)

+++

Aanverwante artikelen:

1. Een Manifest voor Gelovigen
2. Publieke overdracht van Manifest Gelovigen nemen het woord
3. Manifestanten Protestant of Katholiek
4. Manifest tot protestantse kerk
5. manifest “Gelovigen nemen het woord”

Related articles

• Manifests for believers #1 Sex abuse setting fire to the powder (christadelphians.wordpress.com)
• Manifests for believers #2 Changing celibacy requirement (christadelphians.wordpress.com)
• Manifests for believers #3 Catholic versus Protestant (christadelphians.wordpress.com)
• Manifests for believers #4 Eucharist (christadelphians.wordpress.com)